Μόλυνση Σοκολάτας από Βαρέα Μέταλλα
Τον Δεκέμβριο του 2022, η αμερικανική καταναλωτική οργάνωση Consumers Reports ανέφερε αυξημένα επίπεδα μολύβδου και καδμίου στη μαύρη σοκολάτα.[1] Το πρόβλημα είναι γνωστό εδώ και σχεδόν 20 χρόνια,[2] αλλά μόλις τώρα μπήκε στο φως της δηοσιώτητας για το ευρύτερο κοινό. Το πραγματικό πρόβλημα είναι το κακάο το οποίο συχνά είναι μολυσμένο με αυτά τα βαρέα μέταλλα. Δεδομένου ότι η μαύρη σοκολάτα περιέχει ιδιαίτερα υψηλή ποσότητα αυτών, περνάει από έλεγχο μόνο αυτή για τα ποσοστά μόλυνσης. Ωστόσο, το κακάο περιέχεται σε τόσα πολλά άλλα τρόφιμα και φαγητά τα οποία ιδίως τα παιδιά τα καταναλώνουν.
Όλο αυτό είναι πολύ κρίμα, γιατί το κακάο, εκτός από την καλή του γεύση, έχει πολλές θετικές ιδιότητες για την υγεία και μάλιστα από ορισμένους θεωρείται ως υπερτροφή (Superfood).
Το ιατρικό πρόβλημα
Ειδικά ο μόλυβδος αποτελεί εδώ και πολύ καιρό ιατρικό θέμα. Αν και ο μόλυβδος επηρεάζει σχεδόν όλα τα όργανα, η επίδρασή του στο νευρικό σύστημα είναι ιδιαίτερα προβληματική. Tα μωρά και τα μικρά παιδιά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα, καθώς το νευρικό τους σύστημα δε βρίσκεται ακόμη σε πλήρη ανάπτυξη.
Δεδομένου ότι οι σωλήνες νερού ήταν παλαιότερα κατασκευασμένοι από μόλυβδο, η χρόνια δηλητηρίαση από μόλυβδο αποτελούσε συχνό φαινόμενο. Μέχρι τη δεκαετία του 1990, ο μόλυβδος χρησιμοποιούνταν επίσης γενικότερα στα χρώματα, τόσο σε αυτά του τοίχου όσο και στις μπογιές, αλλά ακόμη και στα παιχνίδια. Γεγονός το οποίο εξακολουθεί να αποτελεί κίνδυνο για την υγεία έως σήμερα. Ορισμένοι μάλιστα συνιστούν στις έγκυες γυναίκες και τα παιδιά να εγκαταλείπουν τα μολυσμένα από μόλυβδο σπίτια.[3]
Μια άλλη σημαντική πηγή μολύβδου ήταν η βενζίνη επίσης μέχρι τη δεκαετία του 1990.
Οι επιβλαβείς συνέπειες στην υγεία από τις μικρές ποσότητες μολύβδου έγινε γνωστή ιδίως μέσω του Πειράματος της Αθήνας (Athens Lead Experiment) σχετικά με τον μόλυβδο. Αυτή η μελέτη στο διάστημα μεταξύ του τέλους της δεκαετίας του 1980 και τις αρχές του 1990 διερεύνησε τις επιπτώσεις του μολύβδου στην υγεία των παιδιών σε αστικές περιοχές. Τα επίπεδα μολύβδου στο αίμα παιδιών από διάφορες αστικές περιοχές της Αθήνας συγκρίθηκαν με αυτά από αγροτικές περιοχές της Ελλάδας.[4] Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά που ζούσαν σε αστικές περιοχές με υψηλότερη έκθεση σε μόλυβδο είχαν υψηλότερα επίπεδα μολύβδου στο αίμα και υψηλότερα ποσοστά προβλημάτων συμπεριφοράς και ανάπτυξης.[5] Τα ευρήματα αυτά έχουν έκτοτε επιβεβαιωθεί τακτικά. Ο μόλυβδος, για παράδειγμα, οδηγεί σε χαμηλότερο δείκτη νοημοσύνης[6] και σε περισσότερες ψυχοπαθολογικές διαταραχές κάθε είδους.[7]
Το κάδμιο, από την άλλη πλευρά, προκαλεί βλάβες στα νεφρά και τους πνεύμονες. Αυξάνει την ευθραυστότητα των οστών και θεωρείται επίσης καρκινογόνο.[8] Η βλάβη των οστών είναι ίσως το κλινικά σημαντικότερο πρόβλημα της δηλητηρίασης από κάδμιο χαμηλού επιπέδου που παρατηρείται επανειλημμένα σήμερα.[9]
Προσλαμβάνουμε μικρές ποσότητες αυτών των ουσιών καθημερινά, μέσω του αέρα ή της τροφής. Αυτό είναι προβληματικό επειδή το σώμα τις αποβάλλει πολύ αργά. Για τον μόλυβδο, ο οργανισμός χρειάζεται περίπου δύο μήνες (ο λεγόμενος βιολογικός χρόνος ημιζωής είναι 30 έως 40 ημέρες), για το κάδμιο η μισή ζωή (ο βιολογικός χρόνος ημιζωής είναι 30 χρόνια). Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και μικρές ποσότητες βαρέων μετάλλων μπορούν να συσσωρευτούν στον οργανισμό, αν λαμβάνονται τακτικά. Πολλές μητέρες έχουν ήδη υψηλότερα επίπεδα μολύβδου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα οποία μεταδίδονται στο αγέννητο παιδί και λέγεται ότι προάγουν την παχυσαρκία αργότερα στη ζωή τους.[10] Δεδομένου ότι αυξημένα επίπεδα αυτών των βαρέων μετάλλων έχουν επίσης βρεθεί σε ορισμένες παιδικές τροφές, μπορεί να γίνει υπόθεση ότι υπάρχει δια βίου πρόσληψη αυτών των ουσιών.[11]
Αβλαβή επίπεδα
Δεδομένου ότι ο μόλυβδος και το κάδμιο είναι φυσικά παρόντα στα τρόφιμα, είναι σημαντικό να καθοριστεί ποια επίπεδα θεωρούνται ασφαλή. Για να κατανοήσουμε το πρόβλημα, είναι απαραίτητο να κάνουμε λίγα μαθηματικά.
Η ασφαλής ποσότητα αυτών των ρύπων εκφράζεται, για παράδειγμα, ως προσωρινή ανεκτή εβδομαδιαία πρόσληψη (Provisional Tolerable Weekly Intake PTWI) σε μικρογραμμάρια ανά κιλό σωματικού βάρους (µg/kg). Οι ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές υποδεικνύουν ότι δεν πρέπει να προσλαμβάνονται περισσότερα από 2,5 μg/kg καδμίου ανά εβδομάδα,[12] δηλαδή 25 μg για ένα παιδί βάρους 10 κιλών και 75 μg για ένα παιδί βάρους 30 κιλών. Στις ΗΠΑ, οι κατευθυντήριες γραμμές είναι πολύ πιο αυστηρές. Δεν πρέπει να υπερβαίνονται τα εβδομαδιαία επίπεδα των 0,5 µg/kg,[13] δηλαδή 5 µg για ένα παιδί 10 κιλών και 15 µg για ένα παιδί 30 κιλών.
Για τον μόλυβδο, ο ΠΟΥ θεωρούσε αποδεκτή μια εβδομαδιαία πρόσληψη 25 μg/kg. Σήμερα, αυτό θεωρείται σαφώς πολύ υψηλό. Η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί σε απώλεια του δείκτη νοημοσύνης τουλάχιστον 3 μονάδων στα παιδιά. Δεν υπάρχει καμία τιμή που να μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής.[14]
Οι τιμές αυτές είναι σημαντικό να κατανοηθούν προκειμένου να ερμηνευθούν σωστά τα υπολείμματα μόλυβδου και καδμίου στη σοκολάτα, ιδίως στη μαύρη σοκολάτα.
Μόλυβδος και Κάδμιο στη σοκολάτα
Το επίπεδο των επιβλαβών ουσιών στη σοκολάτα αλλάζει συνεχώς, ακόμη και μέσα στις ίδιες μάρκες. Μία από τις μελέτες αναφέρει ότι 30 γραμμάρια μαύρης σοκολάτας περιέχουν κατά μέσο όρο 7,6 μgκαδμίου και 0,8 μg μόλυβδου.[15] Αυτό δεν σημαίνει πολλά, καθώς ορισμένες ποικιλίες δεν είναι πολύ επιβαρυμένες, ενώ άλλες περιέχουν τρεις ή τέσσερις φορές περισσότερο. Ας πάρουμε μια πολύ υψηλή τιμή που προσδιόρισε η οργάνωση καταναλωτών AS YOU SOUW σε δείγμα τον Ιανουάριο του 2015.[16] Με ένα φορτίο 6,0 µg µμόλυβδου και 16 µg καδµίου σε µια ποσότητα των 30 γρ., το όριο κινδύνου για την υγεία ξεπερνιέται ήδη από την πρώτη ή το αργότερο από τη δεύτερη ημέρα. Όμως, ακόμα και σε ένα μεσαίο επίπεδο έκθεσης, η κατανάλωση περισσότερων από 100-150 γρ. κακάο θα οδηγούσε σε σταδιακή δηλητηρίαση από μόλυβδο και κάδμιο.
Πόσο κακάο καταναλώνει ένα παιδί;
Είναι δύσκολο να υπολογιστεί η κατανάλωση σοκολάτας και κακάο. Υπάρχουν διάφορα στοιχεία στο διαδίκτυο σχετικά με την ετήσια κατανάλωση σε διάφορες χώρες. Για την Ελλάδα, για παράδειγμα, γίνεται λόγος για περισσότερα από 4 κιλά ετησίως ανά άτομο.[17] Αυτός ο αριθμός είναι αρκετά μικρότερος συγκριτικά με άλλες χώρες, αλλά ταιριάζει με τα στατιστικά ότι οι καθαρές εισαγωγές προϊόντων που περιέχουν κακάο στην Ελλάδα είναι περίπου 100.000.000 δολάρια τον χρόνο. [18]
Φυσικά, τα στοιχεία αυτά δεν λένε πολλά για την κατανάλωση ενός μεμονωμένου ατόμου. Παρόλα αυτά, βοηθούν να αποκτήσουμε μια ιδέα για τη διάσταση του προβλήματος. Ακόμη και με μια συντηρητική εκτίμηση (βλέπε υπολογισμό μοντέλου στο παράρτημα), υπάρχει κίνδυνος χρόνιας έκθεσης σε προϊόντα που περιέχουν κακάο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υποκλινικές έως ανεπαίσθητες επιπτώσεις στην υγεία, όπως υπέρταση, μαθησιακές διαταραχές, προβλήματα συμπεριφοράς, παχυσαρκία και πολλά άλλα.[19] Συνεπώς, πρόκειται για ένα σοβαρό πρόβλημα που επηρεάζει όχι μόνο την ατομική υγεία αλλά και την κοινωνία στο σύνολό της.[20]
Πόσο μεγάλη είναι η μόλυνση των ελληνικών προϊόντων;
Στην ερώτησή μας αν μετρήθηκε μόλυβδος ή κάδμιο στη Σοκολάτα Υγείας Παυλίδη και αν ναι, ποιες τιμές προσδιορίστηκαν, η εταιρεία Mondelez Hellas SA, στην οποία ανήκει ο Παυλίδης, απάντησε, ότι “τα προϊόντα μας είναι ασφαλή και σύμφωνα με όλες τις νομικές και κανονιστικές απαιτήσεις στις αγορές όπου πωλούνται“.
Η εταιρεία ION απάντησε με πιο διαφοροποιημένο τρόπο ότι διενεργεί τακτικά δοκιμές και ότι τα προϊόντα της δεν θα ξεπερνούσαν ποτέ την οριακή τιμή της ΕΕ για το κάδμιο. Δεν υπάρχουν οριακές τιμές για τον μόλυβδο και ION ουδέποτε διαπιστώθηκε πρόβλημα.
Η ακριβής διατύπωση της ανταλλαγής μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου βρίσκεται στο παράρτημα.
Για να αποκτήσουμε μια καλύτερη εικόνα, κάναμε τις δικές μας μετρήσεις μαζί με την οργάνωση διατροφής Local Food Experts.
Εξετάσαμε
- ΙΟΝ ΚΑΚΑΟ
- ΙΟΝ ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ ΑΜΥΓΔΑΛΟΥ
- ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ
- Χύμα ΚΑΚΑΟ από Καφεκοπτείο
- ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΚΑΟ ΕΚΟΥΑΔΟΡ
Τα ακριβή αποτελέσματα μπορείτε να τα βρείτε στο παράρτημα.
Οι μετρήσεις αυτές δίνουν μόνο μια στιγμιαία εντύπωση, επειδή το ρυπαντικό φορτίο αλλάζει από παρτίδα σε παρτίδα. Μια νέα έρευνα θα έδινε σίγουρα κάπως διαφορετικά αποτελέσματα. Ωστόσο, δεδομένου ότι όλες οι μετρούμενες τιμές ήταν εντός ενός αναμενόμενου μέσου εύρους, το αποτέλεσμα μπορεί να δηλωθεί:
Το κακάο και η σοκολάτα είναι τόσο μολυσμένα με μόλυβδο και κάδμιο που η καθημερινή κατανάλωση, ιδίως από παιδιά, είναι πιθανό να οδηγήσει σε συσσώρευση στον οργανισμό και δεν μπορούν να αποκλειστούν οι συνέπειες για την υγεία.
Στις αμερικανικές μετρήσεις κάποια προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας ήταν επίσης μολυσμένα με υψηλά επίπεδα και η μία ποικιλία που εξετάσαμε δεν παρουσίασε σημαντικά χαμηλότερες τιμές.
Σύσταση σχετικά με την κατανάλωση σοκολάτας
Μια σύσταση λοιπόν είναι να μην καταναλώνονται περισσότερα από 30 γρ. μαύρης σοκολάτας την ημέρα. Δεδομένου ότι τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα, δε θα πρέπει να καταναλώνουν 30γρ. περισσότερο από μία ή δύο φορές την εβδομάδα.[21] Πολλά παιδιά υπερβαίνουν αυτό το επίπεδο.
Αυτό σημαίνει ότι τα βαρεία μέταλλα στο κακάο αποτελούν πραγματικό ιατρικό πρόβλημα. Αν τα παιδιά κατανάλωναν περισσότερα από 150 γρ. κακάο μέσης επιβάρυνσης, αυτό θα οδηγούσε σε ήπια δηλητηρίαση από μόλυβδο, δηλαδή σε μείωση της νοημοσύνης αλλά και σε διάφορες ψυχιατρικές διαταραχές.
Παραρτήματα:
Μετρήσεις διαφορετικών τύπων κακάο και σοκολάτας για μόλυβδο και κάδμιο
α) Η μέτρηση πραγματοποιήθηκε από
Veltia Labs for Life
ΒΙ.ΠΕ.
Θ, 57022,
Σίνδος,
Τηλ.: 2310 797479
β) Τα προϊόντα αγοράστηκαν από
Οι σοκολάτες και το κακάο ΙΟΝ: σούπερ μάρκετ
ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΚΑΟ ΕΚΟΥΑΔΟΡ: Κατάστημα βιολογικών προϊόντων.
ΚΑΚΑΟ Χύμα σε καφεκοπτείο
Οι μετρούμενες τιμές δίνονται σε mg/kg. Για να είναι συγκρίσιμο με τις αμερικανικές μετρήσεις, η τιμή μετατράπηκε σε μg/ounce (ουγγιά), που αντιστοιχεί σε περίπου 30 g.
Μόλυβδος | μg/ounce | Κάδμιο | μg/ounce | |
ΙΟN ΚΑΚΑΟReport No : 07-3156/10.05.2023/EN | 0,07 mg/kg(0,05 mg/kg)α | 2,471,76 | 0,36 mg/kg(0,35 mg/kg) α | 12,7112,36 |
ΠΑΥΛΙΔΗΣΣΟΚΟΛΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣReport No : 07-3155/10.05.2023/EN | 0,09 mg/kg(0,04 mg/kg) β | 3,181,41 | 0,06 mg/kg(0,03 mg/kg ) β | 2,121,06 |
ΙΟΝ ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ ΑΜΥΓΔΑΛΟΥReport No : 07-3154/10.05.2023/EN | 0,03 mg/kg(δεν ποσοτικο-ποιήθηκ) γ | 1,06 | 0,19 mg/kg(0,06 mg/kg) γ | 6,72,12 |
ΚΑΚΑΟ ΧύμαReport No : 07-3158/10.05.2023/EN | 0,18 mg/kg | 6,35 | 0,19 mg/kg | 6,7 |
ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΚΑΟ ΕΚΟΥΑΔΟΡReport No : 07-3157/10.05.2023/EN | 0,12 mg/kg | 4,24 | 0,13 mg/kg | 4,59 |
ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ KACAO‚Bio Cacao‘Αριθμός Έκθεσης : 07-7957/23.10.2023/GR | 0,07 | 2,47 | 0,43 | 15,18 |
α) νέα μέτρηση μετά από 5 μήνες
Αριθμός Έκθεσης : 07-7956/23.10.2023/GR
β) νέα μέτρηση μετά από 5 μήνες
Αριθμός Έκθεσης : 07-7955/23.10.2023/GR
γ) νέα μέτρηση μετά από 5 μήνες
Αριθμός Έκθεσης : 07-7954/23.10.2023/GR
γ) Τι σημαίνουν οι τιμές;
Η πολιτεία της ΗΠΑ έχει καθορίσει μια ημερήσια μέγιστη επιτρεπόμενη ποσότητα μόλυνσης (Maximum Allowable Dose Levels (MADLs) for chemicals causing reproductive toxicity). Αυτό το όριο είναι
για μόλυβδο 0.5 μg
για κάδμιο 4.1 μg.
Οι ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές υποθέτουν ότι δεν πρέπει να προσλαμβάνονται περισσότερα από
- 2,5 μg/kg καδμίου ανά εβδομάδα, [22]
δηλαδή 25 μg για ένα παιδί βάρους 10 kg και 75 μg για ένα παιδί βάρους 30 kg.
Ο ΠΟΥ παλαιά θεωρούσε αποδεκτή μια εβδομαδιαία πρόσληψη 25 μg/kg για τον μόλυβδο. Σήμερα, αυτό θεωρείται σαφώς πολύ υψηλό. Η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί σε απώλεια του δείκτη νοημοσύνης τουλάχιστον 3 μονάδων στα παιδιά.
- Για τον μόλυβδο, δεν υπάρχει καμία τιμή που να μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής. [23]
Όλες οι μετρούμενες τιμές (εκτός από το κάδμιο στο ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΣΟΚΟΛΑΤΑ) υπερβαίνουν τα όρια της ΗΠΑ, εάν καταναλωθούν περισσότερα από 30 g (one ounce – περίπου 30 γρ) σοκολάτας ή κακάο ημερησίως.
Η υψηλότερη τιμή είναι το κάδμιο στο κακάο ΙΟΝ. Ένα παιδί 10 κιλών θα είχε φτάσει το εβδομαδιαίο όριο με 60 γρ κακάο ή με 120 γρ σοκολάτα ΙΟΝ (Ευρωπαϊκά όρια).
δ) Για σύγκριση, οι τιμές που μετρήθηκαν στις Η.Π.Α
https://www.asyousow.org/environmental-health/toxic-enforcement/toxic-chocolate#chocolate-tables
https://www.consumerreports.org/health/food-safety/lead-and-cadmium-in-dark-chocolate-a8480295550/
Απάντηση για την επιβάρυνση της σοκολάτας Υγείας Παυλίδη
Αγαπητέ κύριε Ιβανόβας, καλησπέρα σας και καλή εβδομάδα.
Καταρχάς, σας ευχαριστούμε που επικοινωνήσατε μαζί μας.
Λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη την ασφάλεια των προϊόντων και μπορούμε να σας επιβεβαιώσουμε ότι τα προϊόντα μας είναι ασφαλή και σύμφωνα με όλες τις νομικές και κανονιστικές απαιτήσεις στις αγορές όπου πωλούνται.
Με εκτίμηση,
Κατερίνα Παπακωνσταντίνου
From: Ιατρείο Ιβανόβας <office@ivanovas.com>
Sent: Monday, March 6, 2023 11:47 AM
To: Papakonstantinou, Katerina <Katerina.Papakonstantinou@mdlz.com>
Subject: Ιατρείο Γιώργος Ιβανόβας ερώτηση σχετικά με το κακάο
Αγαπητή κα Παπακωνσταντίνου,
Πρόσφατα υπήρξαν ορισμένες αναφορές για αυξημένα επίπεδα μολύβδου και καδμίου στη μαύρη σοκολάτα που προέρχονται από το κακάο[1] και για τις οποίες έχει γίνει συζήτηση σε ιατρικά περιοδικά. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι γνωστό εδώ και πολύ καιρό[2].
Τα επίπεδα που βρέθηκαν στις διαφορετικές έρευνες είναι ιατρικής σημασίας και θα πρέπει να έχουν συνέπειες στην υγεία τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων. Για λόγους συμβουλευτικής των γονέων, θα θέλαμε να σας ρωτήσουμε εάν υπήρξαν μετρήσεις μολύβδου και καδμίου στη Σοκολάτα Υγείας Παυλίδη και εάν ναι, ποια ήταν τα αποτελέσματα.
Mε εκτίμηση,
Γεώργιος Ιβανόβας
Ιατρός
Η απάντηση της εταιρείας ΙΟΝ
Απάντηση σχετικά με ύπαρξη βαρέων μετάλλων στις σοκολάτες υγείας
Η ΙΟΝ Α.Ε. γνωρίζει εδώ και χρόνια το συγκεκριμένο πρόβλημα που προέρχεται από συγκεκριμένες χώρες προέλευσης βαλάνων κακάο με ηφαιστιογενή εδάφη και παρακολουθεί διαρκώς το θέμα.
Συγκεκριμένα, σε ότι αφορά στα δύο βαρέα μέταλλα (Κάδμιο & Μόλυβδο), αναλύει με μεγάλη συχνότητα, πρώτες ύλες της, ενδιάμεσα και τελικά προϊόντα της, για τα οποία και εγγυάται απόλυτη ασφάλεια στον καταναλωτή.
Ουδέποτε η ΙΟΝ Α.Ε. δεν έχει θέσει στην αγορά προϊόντα που υπερβαίνουν τα αυστηρά όρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις συγκεντρώσεις του καδμίου. Ενώ για τον μόλυβδο δεν υπάρχουν θεσμοθετημένα όρια για τα σοκολατοειδή προϊόντα η ΙΟΝ Α.Ε. αναλύει και για αυτόν τον επιμολυντή, προληπτικά, τα προϊόντα της και ουδέποτε διαπιστώθηκε πρόβλημα.
Συνεπώς μπορείτε να καταναλώνετε άφοβα τις μαύρες σοκολάτες μας, αφού διασφαλίζουμε πλήρως την ασφάλεια και την ποιότητά τους.
Εκτίμηση του φορτίου βαρέων μετάλλων στο κακάο
Υπάρχουν πολύ λίγα επαληθευμένα δεδομένα για να προσδιοριστεί έστω και κατά προσέγγιση το πραγματικό φορτίο. Οι διαφορές μεταξύ των διαφόρων δειγμάτων είναι πολύ μεγάλες. Επιπλέον, υπάρχουν πάρα πολλοί μεταβολικοί παράγοντες που επηρεάζουν την απορρόφηση και την απέκκριση αυτών των βαρέων μετάλλων. Κατά συνέπεια, ο υπολογισμός μου δεν πρέπει να θεωρηθεί ρεαλιστικός, αλλά μια προσπάθεια να πάρει κανείς μια ιδέα για το μέγεθος του προβλήματος.
Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι η μισή κατανάλωση σοκολάτας ενός μέσου όρου 4 κιλών θα αποτελείται από μέτρια μολυσμένη μαύρη σοκολάτα (0,8 μg μολύβδου ανά 30 γρ.). Τότε ένα άτομο θα κατανάλωνε περίπου 53 μg μολύβδου ετησίως. Οι ενήλικες απορροφούν το 10-15% αυτού του ποσού. Με βιολογικό χρόνο ημιζωής, αυτό δεν φαίνεται να αποτελεί λόγο ανησυχίας. Η κατάσταση είναι διαφορετική για τα παιδιά και τις έγκυες γυναίκες. Εδώ, το ποσοστό απορρόφησης μπορεί να φτάσει το 50%. Τα παιδιά είναι επομένως όχι μόνο πιο ευαίσθητα στον μόλυβδο, αλλά και απορροφούν έως και 5 φορές περισσότερο από αυτόν. Οι χρόνιες συνέπειες δεν μπορούν να αποκλειστούν εδώ.
Υποθέτοντας 7,6 µg κάδµιο ανά 30 γρ. σοκολάτας και κατανάλωση 2 κιλών ετησίως, η ετήσια έκθεση στο κάδµιο θα ήταν περίπου 500 µg. Η απορρόφηση του καδμίου είναι γενικά χαμηλή. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι απεκκρίνεται πολύ αργά, με αποτέλεσμα να συσσωρεύεται στον οργανισμό. Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ότι ακόμη και σε μικρά παιδιά, η χαμηλού επιπέδου περιβαλλοντική έκθεση στο κάδμιο σχετίζεται με ενδείξεις οστικής απορρόφησης, υποδηλώνοντας άμεση οστεοτοξική δράση. [24]
Περαιτέρω πληροφορίες
https://www.nytimes.com/2023/02/09/well/eat/dark-chocolate-metal-lead.html
[1] https://www.consumerreports.org/health/food-safety/lead-and-cadmium-in-dark-chocolate-a8480295550/
[2] Eileen Abt, Jennifer Fong Sam, Patrick Gray & Lauren Posnick Robin (2018) Cadmium and lead in cocoa powder and chocolate products in the US Market, Food Additives & Contaminants: Part B, 11:2, 92-102, DOI: 10.1080/19393210.2017.1420700
Charley W. Rankin, Jerome O. Nriagu, Jugdeep K. Aggarwal, Toyin A. Arowolo, Kola Adebayo, and A. Russell Flegal (2005): Lead Contamination in Cocoa and Cocoa Products: Isotopic Evidence of Global Contamination, Environmental Health Perspectives 113:10 CID: https://doi.org/10.1289/ehp.8009
[3] Landriagn PJ & Landriagn MM (2018): Children & Environmental Toxins, Oxford Universit Press p. 73-86
[4] Hatzakis, A. et al. (1989). Psychometric Intelligence Deficits in Lead-exposed Children. In: Smith, M.A., Grant, L.D., Sors, A.I. (eds) Lead Exposure and Child Development. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-009-0847-5_9
[5] Chartsias, B., Colombo, A., Hatzichristidis, D., & Leyendecker, W. (1986). The impact of gasoline lead on man blood lead: first results of the Athens lead experiment. Science of The Total Environment, 55, 275-282.
[6] Reuben A, Caspi A, Belsky DW, et al. Association of Childhood Blood Lead Levels With Cognitive Function and Socioeconomic Status at Age 38 Years and With IQ Change and Socioeconomic Mobility Between Childhood and Adulthood. JAMA. 2017;317(12):1244–1251. doi:10.1001/jama.2017.1712
[7] Reuben A, Schaefer JD, Moffitt TE, et al. Association of Childhood Lead Exposure With Adult Personality Traits and Lifelong Mental Health. JAMA Psychiatry. 2019;76(4):418–425. doi:10.1001/jamapsychiatry.2018.4192
[8] Genchi G, Sinicropi MS, Lauria G, Carocci A, Catalano A. The Effects of Cadmium Toxicity. Int J Environ Res Public Health. 2020 May 26;17(11):3782. doi: 10.3390/ijerph17113782. PMID: 32466586; PMCID: PMC7312803.
[9] Kunioka CT, Manso MC, Carvalho M. Association between Environmental Cadmium Exposure and Osteoporosis Risk in Postmenopausal Women: A Systematic Review and Meta-Analysis. Int J Environ Res Public Health. 2022 Dec 28;20(1):485. doi: 10.3390/ijerph20010485. PMID: 36612804; PMCID: PMC9820024.
Chung SM. Long-Term Sex-Specific Effects of Cadmium Exposure on Osteoporosis and Bone Density: A 10-Year Community-Based Cohort Study. J Clin Med. 2022 May 20;11(10):2899. doi: 10.3390/jcm11102899. PMID: 35629026; PMCID: PMC9145052.
[10] Wang G, DiBari J, Bind E, Steffens AM, Mukherjee J, Azuine RE, Singh GK, Hong X, Ji Y, Ji H, Pearson C, Zuckerman BS, Cheng TL, Wang X. Association Between Maternal Exposure to Lead, Maternal Folate Status, and Intergenerational Risk of Childhood Overweight and Obesity. JAMA Netw Open. 2019 Oct 2;2(10):e1912343. doi: 10.1001/jamanetworkopen.2019.12343. PMID: 31577354; PMCID: PMC6777254.
[11] https://www.nytimes.com/2021/02/04/health/baby-food-metals-arsenic.html?searchResultPosition=1
[12] https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/1975
[13] https://wwwn.cdc.gov/TSP/MRLS/mrlslisting.aspx
[14] https://apps.who.int/food-additives-contaminants-jecfa-database/Home/Chemical/3511
[15] Abt E, Fong Sam J, Gray P, Robin LP. Cadmium and lead in cocoa powder and chocolate products in the US Market. Food Addit Contam Part B Surveill. 2018 Jun;11(2):92-102. doi: 10.1080/19393210.2017.1420700. Epub 2018 Feb 1. PMID: 29310543.
[16] https://www.asyousow.org/environmental-health/toxic-enforcement/toxic-chocolate#chocolate-tables
[17] https://www.helgilibrary.com/indicators/consumption-of-chocolate-products-per-capita/greece/
[18] https://trendeconomy.com/data/h2/Greece/1806
[19] Goyer RA (1990): Lead toxicity: from overt to subclinical to subtle health effects. Environmental Health Perspectives 86: CID: https://doi.org/10.1289/ehp.9086177
Papanikolaou, N. C., Hatzidaki, E. G., Belivanis, S., Tzanakakis, G. N., & Tsatsakis, A. M. (2005). Lead toxicity update. A brief review. Medical science monitor, 11(10), RA329.
[20] Transade L (2019): Sicker, Fatter, Poorer, Houghton Miffli Harcourt p. 14,15
[21] https://www.nytimes.com/2023/02/09/well/eat/dark-chocolate-metal-lead.html?searchResultPosition=1
[22] https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/1975
[23] https://apps.who.int/food-additives-contaminants-jecfa-database/Home/Chemical/3511
[24] Sughis M, Penders J, Haufroid V, Nemery B, Nawrot TS. Bone resorption and environmental exposure to cadmium in children: a cross–sectional study. Environ Health. 2011 Dec 8;10:104. doi: 10.1186/1476-069X-10-104. PMID: 22151692; PMCID: PMC3248365.
