Είναι σημαντικό να παρέχετε στα παιδιά μία υγιεινή διατροφή. Οι αλλεργίες, η παχυσαρκία, οι λοιμώξεις και πολλές άλλες ασθένειες συνδέονται με μια κακή διατροφή. Ωστόσο, να ακολουθούν τα παιδιά ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής είναι εύκολο να το πούμε, αλλά είναι δύσκολο να το κάνουμε. Αν και τα παιδιά μπορεί να τρώνε καλά, κατά τη διάρκεια των πρώτων χρόνων ζωής τους, γίνονται όλο και πιο επιλεκτικά. Οι κοινωνικές επιρροές, όπως η διαφήμιση και η συμπεριφορά των συνομηλίκων τους, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε μια όλο και πιο φτωχή διατροφή.

Τα παιδιά τείνουν να προτιμούν γλυκά και λίπη, αποφεύγοντας τα φρούτα και τα λαχανικά. Το φαγητό είναι ένας καθημερινός αγώνας για τις μητέρες.

Αλλά, δεν είναι μόνο σημαντικό να παρέχεται στα παιδιά μία υγιεινή διατροφή. Πρέπει, επίσης, να μαθαίνουν για τις τροφές και την ποιότητά τους. Δεδομένου ότι σήμερα περισσότερο από το ήμισυ των παιδιών είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Σε ορισμένες χώρες υπάρχουν πειραματικά σχολικά προγράμματα, όπου τα παιδιά μαθαίνουν να μαγειρεύουν βασικά πράγματα και μάλιστα επισκέπτονται τα σούπερ μάρκετ[1]. Ωστόσο, δε θα υπάρξει σύντομα γενική εκπαίδευση σχετικά με την υγιεινή διατροφή. Παραμένει ως ένα από τα καθήκοντα της οικογένειας.

Μία τυπική συζήτηση στο γραφείο μου παρουσιάζει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι οικογένειες σε σχέση με αυτό το θέμα. Στην προσπάθειά μου να  βοηθήσω τους γονείς να καταναλώνουν περισσότερα φρούτα τα παιδιά τους, τους συμβουλεύω να σερβίρουν τα διάφορα εποχιακά φρούτα με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Τότε τα παιδιά πρέπει να μάθουν με ποια μορφή τους αρέσουν καλύτερα. Έτσι, στην επόμενη συνάντηση μαζί μου τα παιδιά είναι πιο πρόθυμα να μοιραστούν την εμπειρία τους.

Γ.Ι. (στο παιδί): Ποια φρούτα έχουμε τώρα; (Είναι Απρίλιος).

Το παιδί φαίνεται μπερδεμένο, δεν έχει ιδέα. Τα φρούτα έχουν εποχές;

Γονείς: Μήλο; Αχλάδι;

Γ.Ι: Όχι, όχι, όχι (όλοι μαζί γελάμε).

Πατέρας: Ροδάκινο;

Γ.Ι: Όχι κι άσχημα. Το ροδάκινο έρχεται λίγο αργότερα.

Μητέρα: (Ξαφνικά το πρόσωπο της φωτίζεται): Φράουλες!!!!!

Γ.Ι: Τέλεια!!!

Γ.Ι. (στο παιδί): Θα ήθελα οι γονείς σου να σου φτιάξουν διαφορετικά γεύματα με φράουλες. Τότε θα μου πεις ποιο σου άρεσε και ποιο δεν σου άρεσε.

Παιδί: Εντάξει, θα πάμε στο σούπερ μάρκετ και θα αγοράσουμε φράουλες.  

Γ.Ι: Θα προτιμούσα να τις αγοράσετε από μία λαϊκή αγορά όπου μπορείτε να αγοράζετε μόνο φρούτα εποχής.

Γ.Ι (στο παιδί): Γνωρίζεις πώς μεγαλώνουν οι φράουλες;

Παιδί: Στα δέντρα;

Ο παραπάνω διάλογος αποτελεί μία προφανή απόδειξη ότι τα παιδιά και οι γονείς πρέπει να μάθουν περισσότερα για τις τροφές. Το φαγητό πρέπει να είναι κάτι άλλο από αυτό το οποίο είναι τυλιγμένο σε πλαστικό.

Περνώντας μέσα από τη διαδικασία καλύτερης κατανόησης των τροφών, τα παιδιά, όχι μόνο θα τρώνε καλύτερα, αλλά θα αποκτήσουν και μια πιο συναισθηματική σχέση με την ποιότητα. Επιπλέον, θα ενισχυθεί η σχέση μεταξύ γονέων και παιδιών.

Η διατροφική εκπαίδευση είναι σημαντική σε διαφορετικά επίπεδα:

• Σημαντικό είναι, αρχικά, να γνωρίσουμε πως όταν τα παιδιά καταναλώνουν φαγητά τα οποία είναι μόνο αλμυρά ή μόνο γλυκά οι υποδοχείς της γλώσσας υποβαθμίζονται με αποτέλεσμα να μην είχαν την ευκαιρία να αναπτύξουν μια διαφοροποιημένη γεύση. Για να αλλάξει αυτό (γιατί μπορεί η γλώσσα να εκπαιδευτεί από την αρχή) χρειάζεται εβδομάδες ή και μήνες.

• Η ποικιλία των τροφών παρέχει στον οργανισμό τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες. Αυτό δεν μπορεί να αντικατασταθεί με βιταμίνες και άλλα συμπληρώματα. [2]

• Η ιδέα της «υγιεινής διατροφής» δεν είναι ελκυστική για τα παιδιά. Τα υγιεινά τρόφιμα πρέπει να είναι νόστιμα. Πρέπει να είναι ελκυστικά.

• Η γνώση για το φαγητό θα στηρίξει τα παιδιά σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους.

• Να είσαι φοιτητής και να μην έχεις ιδέα για μία υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή οδηγεί κανονικά σε πρόχειρο και ανθυγιεινό φαγητό. Ως αποτέλεσμα, οι φοιτητές να έχουν μόνο περισσότερες δυσκολίες στην εκμάθηση και τείνουν να είναι πιο καταθλιπτικοί.[3] Εάν έχουν όμως, γνώση σχετικά με την υγιεινή διατροφή και μια μικρή υποστήριξη, θα τρώνε καλύτερα και θα είναι λιγότερο καταθλιπτικοί. [4]

• Όταν αυτά τα παιδιά γίνουν τα ίδιοι γονείς με τις γνώσεις για μία καλή και ισορροπημένη διατροφή, θα μεγαλώνουν πιο υγιή παιδιά. Δηλαδή, η διατροφική εκπαίδευση των παιδιών σας είναι επίσης, μια επένδυση για τα εγγόνια σας.

[1] Romon M; Lommez A; Tafflet M; Basdevant A; Oppert JM; Bresson JL; Ducimetière P; Charles MA; Borys JM: Downward trends in the prevalence of childhood overweight in the setting of 12-year school- and community-based programmes, Public Health Nutr.  2009; 12(10):1735-42

[2] Fan Chen, Mengxi Du, Jeffrey B. Blumberg, Kenneth Kwan Ho Chui, Mengyuan Ruan, Gail Rogers, Zhilei Shan, Luxian Zeng, Fang Fang Zhang. Association Among Dietary Supplement Use, Nutrient Intake, and Mortality Among U.S. Adults. Annals of Internal Medicine, 2019; DOI: 10.7326/M18-2478

[3] American Psychological Association. “Food insecurity common across US higher education campuses: Lack of access to reliable supply of nutritious food may affect student’s ability to succeed, researchers say.” ScienceDaily. ScienceDaily, 8 August 2019. www.sciencedaily.com/releases/2019/08/190808152545.htm

[4] Francis HM, Stevenson RJ, Chambers JR, Gupta D, Newey B, Lim CK (2019): A brief diet intervention can reduce symptoms of depression in young adults – A randomised controlled trial. PLoS ONE 14(10): e0222768. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0222768