Ο κορωνοϊός και η καθημερινότητα της καραντίνας
Η ζωή με τον κορωνοϊό[1], ο οποίος δημιουργεί τη νόσο Covid-19, αποτελεί τη νέα μας πραγματικότητα. Αυτός ο ιός ήρθε και θα μείνει μαζί μας. Αυτό είναι και το σημείο, όπου βρίσκει τους περισσότερους επιστήμονες σύμφωνους. Κάποιες χώρες έχουν επιλέξει διαφορετικά μέτρα για την αντιμετώπιση αυτής της λοίμωξης. Ακολουθούν διαφορετικές στρατηγικές και είναι σημαντικό να καταλάβουμε γιατί συμβαίνει αυτό. Ορισμένες χώρες έχουν επιβάλει σοβαρούς περιορισμούς στην ελευθερία των πολιτών τους, ενώ άλλες βασίζονται σε εντατικούς ελέγχους με λιγότερους κοινωνικούς περιορισμούς. Επίσης, άλλες χώρες επιθυμούν να διατηρήσουν τα ποσοστά μόλυνσης όσο το δυνατόν χαμηλότερα μέχρι να είναι διαθέσιμο ένα εμβόλιο ή μία κατάλληλη θεραπεία, ενώ άλλες θέλουν να επιτρέψουν μία ορισμένη ποσότητα λοιμώξεων, ώστε η ασθένεια να εξαπλώνεται αργά μέσω της κοινωνίας. Αυτή η στρατηγική απέτυχε στην Ισπανία, όπου τα θύματα αυξήθηκαν ραγδαία, όμως φάνηκε να λειτουργεί κάπως στη Γερμανία.
Η Ελλάδα αποτελεί μία από τις χώρες, η οποία αρκετά νωρίς επέβαλε μία αυστηρή κοινωνική απομάκρυνση με αργή ανάπτυξη των θυμάτων μέχρι σήμερα.[2] Ωστόσο, για να διατηρηθούν τα ποσοστά μόλυνσης χαμηλά, είναι απαραίτητο να διατηρηθούν περιορισμοί για πολλούς μήνες, στην πραγματικότητα, μέχρις ότου ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού εμβολιαστεί.[3] Σύμφωνα με τους ειδικούς, ένας εμβολιασμός ενός ευρύτερου μέρους της κοινωνίας, δεν θα είναι διαθέσιμος μέχρι την άνοιξη/το καλοκαίρι του 2021. Μόνο μερικοί επιστήμονες θεωρούν, πως θα υπάρξει μία ταχύτερη θετική εξέλιξη[4] ή ελπίζουν, ότι ο ζεστός καιρός θα οδηγήσει σε μείωση των λοιμώξεων. Τότε, θα μειωθεί για λίγο η εξάπλωση της ασθένειας και θα επιστρέψει τον χειμώνα. Σε αυτό το άρθρο θα βρείτε κάποια εργαλεία με τα οποία οι επιστήμονες και οι πολιτικοί παίρνουν αποφάσεις σχετικά με τις εξελίξεις.
Η ισχυρή κοινωνική αποστασιοποίηση, ακόμα και η απομόνωση για μεγάλο χρονικό διάστημα θα έχει σοβαρό αντίκτυπο, τόσο στη σωματική όσο και την ψυχολογική υγεία του λαού και θα καταστρέψει κοινωνικές δομές.
Αυτήν τη στιγμή, συζητιούνται πολλές στρατηγικές εξόδου από την κοινωνική απομόνωση που έχει επιβληθεί. Για παράδειγμα, μία από αυτές είναι να επιτρέψουν μόνο στους νέους να κινούνται ελεύθερα ή σε αυτούς, οι οποίοι έχουν ήδη νοσήσει και έχουν αποκτήσει πλέον αντισώματα. Δεν έχει νόημα να απομονώνεται ο πλέον αυξανόμενος αριθμός των ατόμων που έχουν αποκτήσει αντισώματα. Αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να είναι πολύτιμοι σε όλα τα επαγγέλματα τα οποία απαιτούν επαφή με τους νοσούντες.
Ένα βρετανικό μοντέλο προτείνει να χαλαρώνουν οι κοινωνικοί περιορισμοί για μία εβδομάδα κάθε μήνα, έτσι ώστε να μεταδίδεται η νόσος σε ένα μικρό ποσοστό ατόμων, αλλά οι αριθμοί να μην αυξάνονται πολύ.[5] Ωστόσο, αυτή η μέθοδος, «stop-and-go», φαίνεται να είναι προβληματική από ιατρική και οργανωτική άποψη. Δείχνει, απλά τις πολλές προσπάθειες για να βρεθεί ένας τρόπος για την «επόμενη μέρα».
Θα υπάρξουν πολλές συζητήσεις, σχετικά με το ποια είναι η πιο ορθή στρατηγική, καθώς σε αυτήν τη διαδικασία συμπεριλαμβάνονται και πολλές δύσκολες δεοντολογικές αποφάσεις. Το πρόβλημα με την πανδημία Covid-19 δεν είναι μόνο ο αριθμός των ανθρώπων που θα πεθάνουν από τον ιό.
Οι πιο σοβαρές συνέπειες, θα είναι οι επιπτώσεις της καραντίνας και της μοναξιάς. Μία τέτοια μορφή απομόνωσης αυξάνει το άγχος, τον φόβο και τη βία. Θα υπάρξουν πολλά ψυχολογικά και πρακτικά προβλήματα. Θα υπάρξουν πολλά οικονομικά προβλήματα και κοινωνικές δυσκολίες. Τέτοιες, έμμεσες συνέπειες έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη σωματική και ψυχική υγεία όλων μας. Αυτές οι συνέπειες δεν είναι προφανείς και θα κάνουν την εμφάνισή τους με την πάροδο του χρόνου. Παραδείγματος χάριν, μετά τον σεισμό στην Ιαπωνία, με την καταστροφή του πυρηνικού σταθμού Φουκοσίμα, η Ιαπωνική κυβέρνηση έκλεισε όλους τους πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής. Η επακόλουθη άνοδος των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας οδήγησε τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν λιγότερο την οικιακή θέρμανση, εκθέτοντάς τους σε κρύες θερμοκρασίες, προκαλώντας με αυτόν τρόπο, κατ ‘εκτίμηση 1.280 θανάτους, από το 2011-2014.[6]
Η πανδημία του Covid-19 θα επιφέρει πολλές και πιο σοβαρές συνέπειες σε όλα τα επίπεδα της ζωής μας. Συνέπειες, οι οποίες θα αλλάξουν ριζικά τη ζωή και επίσης, πολλοί θα χάσουν τη ζωή τους από αυτές.
Ποιος είναι ο σκοπός αυτού του άρθρου;
Αυτήν τη στιγμή, το βασικό θέμα το οποίο συζητιέται στην Ελλάδα γύρω από την Covid-19, είναι το πώς να αποφύγει κάποιος να μολυνθεί. Υπάρχουν αρκετές διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με αυτό. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά άλλα σημαντικά θέματα, από την άποψη της φυσιοπαθητικής και της οικογενειακής ιατρικής, όπως πώς να βελτιώσουμε το ανοσοποιητικό σύστημα, πώς να ξεπεράσουμε την ασθένεια και πώς να αντιμετωπίσουμε τις σωματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις μίας τέτοιας κατάστασης. Τα κείμενα αυτής της ιστοσελίδας έχουν σκοπό να διαφωτίσουν ορισμένες, λιγότερο ανεπτυγμένες πτυχές της ασθένειας και της υγείας γενικότερα. Πτυχές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση της Covid-19 και στην καλύτερη αντιμετώπιση αυτής της ασθένειας και της κατάστασης.
Τι είναι μία ιογενής λοίμωξη;
Η εμπειρία δείχνει, ότι πολλοί άνθρωποι έχουν δυσκολίες να καταλάβουν τι είναι μία ιογενής λοίμωξη. Οι ιοί είναι παράξενα πλάσματα. Δεν είναι ζωντανοί οργανισμοί, όμως συμπεριφέρονται ως έξυπνα όντα. Τους αποκαλώ «ζόμπι-πειρατές». Παγιδεύουν ζωντανά κύτταρα ανθρώπων, ζώων ή ακόμα και βακτηρίων και αναγκάζουν αυτά τα κύτταρα να αναπαράγουν το ιικό υλικό.
Ο κορωνοϊός μοιάζει από πολλές απόψεις με τον ιό της γρίπης. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο συγκρίνουμε αυτήν την πανδημία, συχνά, με την κοινή εποχική γρίπη και ιδιαίτερα με την καταστροφική πανδημία που προκάλεσε η ισπανική γρίπη.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το τι είναι μία ιογενής λοίμωξη και πώς διαφέρει από μία βακτηριακή, παρακαλώ πατήστε εδώ.
Πόσο επικίνδυνη είναι η λοίμωξη Covid-19;
Η ιογενής λοίμωξη Covid-19, είναι μεσαίου κινδύνου, σε σύγκριση με τη θνητότητα που προκαλούν άλλες ιογενείς ασθένειες.
Ισπανική γρίπη 1-2%
Κοινή γρίπη 0,015%
Ιλαρά 0,066%
Έμπολα αιμ/κος πυρετός 50-90%
SARS 30%
MERS 10%
COVID 19 Ιταλία, Ιράν 5%, N. Κορέα, Γερμανία 0,5%
Οι νεότεροι αριθμοί οι οποίοι, ωστόσο, δίνουν μια διαφορετική εικόνα της θνητότητας για τη νόσο Covid 19.[7]
Γερμανία 1,6%
N. Κορέα 1,8%
ΗΠΑ 3%
Κίνα 4%
Ιταλία 12%
Ισπανία, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία 10%
Ελλάδα 4,6%[8]
Τα νεότερα δεδομένα μπορείτε να τα βρείτε εδώ:
https://www.worldometers.info/coronavirus/
Τέτοια νούμερα είναι πάντα αμφίβολα. Αν πάρουμε τη θνητότητα που προκαλεί η κοινή γρίπη, ως επί το πλείστον διαβάζουμε αριθμούς γύρω στο 0,1%. Όμως, πώς είμαστε σίγουροι, ότι οι υπολογισμοί αυτοί είναι σωστοί, εάν δεν γνωρίζουμε πόσοι άνθρωποι προσβάλλονται κάθε χρόνο;
Εκτιμάται, ότι κάθε χειμώνα προσβάλλεται από τη γρίπη το ποσοστό 5%-15% του συνολικού πληθυσμού[9]. Με ετήσιους θανάτους, από 100-160 άτομα στην Ελλάδα έχουμε μία πιο χαμηλή θνησιμότητα. Όμως, στο τέλος, όλα αυτά είναι εικασίες.
Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουμε και με τη νόσο Covid-19. Σε χώρες, όπου πολλοί άνθρωποι κάνουν το σχετικό τεστ, ο αριθμός των σοβαρών περιπτώσεων είναι χαμηλός. Εάν μόνο άτομα με σοβαρά συμπτώματα κάνουν το τεστ, όπως για παράδειγμα στην Ιταλία, ο αριθμός των προβληματικών περιπτώσεων είναι, αναγκαστικά, υψηλότερος.
Εικόνα: York Times 17.3.20[10]
Το ερώτημα είναι πόσοι ασυμπτωματικοί άνθρωποι είναι γύρω από κάθε θετικό τεστ; 10; 100; Περισσότεροι; Η απάντηση είναι: δεν το γνωρίζουμε.
Επομένως, όλοι αυτοί οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί και δεν χρειάζεται να τους λαμβάνουμε σοβαρά υπόψιν.
Διαβάσαμε πως χωρίς τα μέτρα θα είχαμε 500.000 επικείμενους θανάτους στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Δασκαλάκη.[11] Τέτοιες εκτιμήσεις δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα, απλά τρομοκρατούν τους ανθρώπους. Ο κύριος Τσιόδρας υπολογίζει μια θνητότητα της τάξεως 0,66 (βραδινό δελτίο 02.04.20) και εκτιμάει πως θα είχαμε 2.265 νεκρούς στην Ελλάδα, αν ακολουθούσαμε την τακτική της Ισπανίας.[12]
Όμως, οι σοβαρές εξελίξεις και η θνησιμότητα, μίας νόσου, δεν είναι κάτι σταθερό, ούτε μπορούμε να το προβλέψουμε με σιγουριά. Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν, εάν μια ασθένεια εξελίσσεται σε περισσότερο ή λιγότερο σοβαρή.
Όταν είχε ξεσπάσει μία επιδημία της Ιλαράς στην Ευρώπη, πριν από μερικά χρόνια, η θνητότητα κυμάνθηκε από 0,066% στην Ιταλία (4,487 περιπτώσεις, 3 θάνατοι όλο το 2017 έως 13.9.17) και 0,38% στη Ρουμανία (9.226 περιπτώσεις, 35 θάνατοι από 2016 έως 15.9.17)[13]. Στη Γερμανία, δεν υπήρχαν επίσημοι αριθμοί, αλλά το ποσοστό ήταν ακόμη χαμηλότερο. Αυτή η διαφορά δεν μπορεί να εξηγηθεί από ασυμπτωματικές περιπτώσεις. Έχει να κάνει με άλλους παράγοντες, όπως το ιατρικό σύστημα, τη διατροφή, τον τρόπο ζωής και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, γενικότερα.
Όλα αυτά θα συζητηθούν στο επόμενο άρθρο.
[1] Ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης, επίσημως αναφέρει για την ορθογραφία της λέξης, «κορωνοϊός», πηγές:
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=842055579631757&id=100014819679993
«Ανεξήγητη εμμονή στο κορωνΑϊός!
Γιατί οι φίλοι τού έγκυρου “in.gr”, που όλοι συμβουλευόμαστε συχνά, επιμένουν στην ονομασία κορονΑϊός με -α-; Γατί αυτή η εμμονή στο λάθος; Μήπως πιστεύουν ότι μπορούν να εξορκίσουν τον ιό διά αποτρεπτικής ιδιότητας τού φθόγγου -α-; Άμποτε! Θα αποδείξουν έτσι ότι η «φωνολογική» αντιμετώπιση τής ασθένειας με -α- αντί -ο- είναι υπέρτερη όχι μόνο τής ιατρικής αλλά και των κανόνων τής ελληνικής γλώσσας.
Επανέρχομαι σε παλαιότερη ανάρτησή μου (χρήσιμη και για όσους δεν την είδαν), εξηγώντας και πάλι, γιατί γλωσσολογικά ο ιός Covid-19 είναι καλό να λέγεται (και να γράφεται) κορωνοϊός (πβ. και ιατρικούς όρους όπως αδεν-ο-ϊός, ριν-ο-ϊός κ.ά.)
ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ: Κορώνα ΕΤΥΜ. αντιδάν., μεσν. < ιταλ. corona «στεφάνη – στέμμα» < λατ. corona «στεφάνη» < αρχ. κορώνη «κουρούνα – κυρτό ή καμπύλο αντικείμενο» [ήδη ομηρικό]. Εφόσον η λέξη έχει την αφετηρία της σε αρχ. όρο, είναι προτιμότερη η γραφή κορώνα (με -ω-), η οποία υπενθυμίζει την ετυμολογική της αρχή.»
[2] https://www.ethnos.gr/ellada/96861_koronoios-g20-fos-sto-toynel-gia-italia-ispania-i-ofthalmapati-pinakes-grafimata
[3]Ferguson NM, Laydon D, Nedjati Gilani G et al. (2020): Impact of non-pharmaceutical interventions (NPIs) to reduce COVID-19 mortality and healthcare demand, , Medical Research Council (MRC) 16-Mar-2020 https://spiral.imperial.ac.uk:8443/bitstream/10044/1/77482/5/Imperial%20College%20COVID19%20NPI%20modelling%2016-03-2020.pdf
[4] https://www.cretalive.gr/ellada/polytehneio-kritis-problepsi-tis-exelixis-ton-kroysmaton-toy-koronoioy-stin-ellada
[5] Ferguson NM, Laydon D, Nedjati Gilani G et al. (2020): Impact of non-pharmaceutical interventions (NPIs) to reduce COVID-19 mortality and healthcare demand, , Medical Research Council (MRC) 16-Mar-2020 https://spiral.imperial.ac.uk:8443/bitstream/10044/1/77482/5/Imperial%20College%20COVID19%20NPI%20modelling%2016-03-2020.pdf
[6] GREG IP, DANNY DOUGHERTY AND ANTHONY DEBARROS (2020): The Trade‑Off Between Economy and Health, The Wall Street Journal 21.3.20
[7] A German Exception? Why the Country’s Coronavirus Death Rate Is Low, The New York Times, 6.4.20
[8] γραπτό βραδινό δελτίο 12.4.20
[9] Εβδομαδιαία Έκθεση: Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης, Eβδομάδα 6/2019
[10] https://www.nytimes.com/interactive/2020/03/17/us/coronavirus-testing-data.html?searchResultPosition=72https://www.nytimes.com/interactive/2020/03/17/us/coronavirus-testing-data.html?searchResultPosition=72
[11] https://www.ethnos.gr/ellada/97512_daskalakis-den-lambaname-metra-tha-eihame-eos-kai-500000-thymata-stin-ellada
[12] https://www.ethnos.gr/ygeia/97820_tsiodras-2265-nekroi-stin-ellada-akoloythoysame-tin-taktiki-tis-ispanias
[13] European Centre for Disease Prevention and Control
